36 phố phường của Hà Nội là khái niệm quá đỗi quen thuộc mà bất kỳ ai khi đặt chân đến vùng đất kinh kỳ này cũng muốn ghé thăm một lần. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết đến lịch sử hình thành, ý nghĩa và những đặc trưng văn hóa của khu phố cổ này. Để giúp bạn hiểu rõ hơn về 36 phố phường Hà Nội, hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây của chúng tôi.
Lịch sử 36 phố phường của Hà Nội
Hiện nay khu phố cổ này là một địa điểm du lịch nổi tiếng ở Hà Nội mà du khách nào cũng muốn ghé đến. Khu phố cổ thuộc địa phận quản lý của quận Hoàn Kiếm – Hà Nội và được giới hạn bởi các tuyến phố khác nhau. Trong đó phía Tây là phố Phùng Hưng, phía Đông là phố Trần Quang Khải và phố Trần Nhật Duật, phía Nam là phố Hàng Thùng, Hàng Bông, Hàng Gai, Cầu Gỗ.
Theo lịch sử ghi chép, khu phố cổ này của Hà Nội có từ thời Lý – Trần. Đây là địa điểm tập trung các hoạt động buôn bán sầm uất nhất bấy giờ ở thành Thăng Long. Bên cạnh đó, khu phố cổ còn là nơi sinh sống của các tầng lấp dân cư tầng lớp thượng lưu và trung lưu trong xã hội phong kiến ngày xưa.
Cùng với quá trình phát triển việc kinh doanh buôn bán, các ngành nghề truyền thống ở đây cũng ngày một lớn mạnh và tập trung thành các phố riêng biệt như Hàng Thiếc, Hàng Bạc, Hàng Mã…Đặc biệt, kể từ thời nhà Lê, khu phố cổ xuất hiện thêm phố người Hoa và thời Pháp là phố người Pháp.
Với vị trí độc địa tạp trung giao thương với nhiều nước cùng vùng miền khác nhau nên sự giao thoa văn hóa diễn ra vô cùng mạnh mẽ. Mặt khác, phổ cổ Hà Nội còn là nởi lưu giữ những nét văn hóa mang dấu ấn Thăng Long – Kẻ Chợ xưa.
Trải qua bao thời kỳ thăng trầm của thời gian, khu phố này vẫn còn tồn tại cho đến tận ngày nay và trở thành một trong những di tích có giá trị văn hóa ngàn đời đầy tự hào của Việt Nam.
Ý nghĩa khái niệm “36 phố phường Hà Nội”
Đặc trưng của khu phố cổ là các ngôi nhà cổ và các phố nghề. Ngày xưa, thợ thủ công từ các làng nghề Thăng Long tụ tập về đây theo từng khu vực riêng biệt. Các thuyền buôn tự do vào buốn bán giữa phố và khiến nó càng phát triển. Vậy nên sản phẩm được buôn bán trở thành tên gọi của phố với chữ Hàng đứng trước và mỗi phố chuyên buôn bán một mặt hàng khác nhau.
Theo quan niệm của dân gian, con số 36 mang đến nhiều tài lộc. Hơn nữa, trong binh pháp tôn tử cũng sử dụng con số 36 này, trong tuyện Tây Du Kí nhân vật Trư Bát Giới có 36 phép thần thông….
Nhưng 36 phố phường của Hà Nội chỉ là cách gọi ước lệ khu vực đô thị nằm bên trong và bên ngoài khu phố cổ. Vào tháng 12 năm 1748, vua Lê Hiển Tông đã từng chia Thăng Long thành 36 khu vực gọi là phường, trực thuộc hai huyện Quảng Đức và Vĩnh Xương. Bắt đầu từ cuối thế kỷ XIX có hơn 50 phố bắt đầu tên gọi có chữ Hàng.
Mặc dù văn bản chính thức 36 phố phường của Hà Nội ra đời vào cuối thế kỷ 19 nhưng đây không phải là sự ra đời của tên gọi Hà Nội 36 phố phường. Bởi điều này không có trong lịch sử của đất nước. Qua nghìn năm phát triển, phố phường Hà Nội đã có nhiều sự thay đổi về số lượng, diện tích và tên gọi.
Bây giờ đa số các phố vẫn còn nhưng không còn sản xuất những mặt hàng như tên gọi của chúng nữa. Như phố Hàng Khoai không bán khoai nữa mà chuyển sang bán bát đĩa, phố Hàng Đường bán Ô mai…Trong đó một số con phố vẫn bán mặt hàng trước đây như phố Hàng Chiếu vẫn bán chiếu, phố Hàng Thiếc bán một số vật dụng làm từ thiếc…
CÓ THỂ BẠN MUỐN XEM
- Dịch vụ taxi Nội Bài giá rẻ của hãng nào tốt nhất hiện nay
- Vẻ đẹp ấn tượng 12 mùa hoa của Hà Nội khiến lòng người xao xuyến không quên
Đặc trưng văn hóa 36 phố phường của Hà Nội
36 phố phường của Hà Nội là cái tên đã đi sâu vào trong tiềm thức của mỗi người dân tại đây với nét mộc mạc, giản dị nhất từ những cái tên binh dị như Hàng Nón, Hàng Muối, Hàng Mắm…Phố cổ mang một nét đẹp riêng của đô thị, nơi mà lúc nào cũng nhộn nhịp tấp nập người qua lại nhưng vẫn giữ được giá trị văn hóa từ thời xưa.
Kiến trúc
Dĩ nhiên rồi, một trong những nét đặc trưng nổi tiếng của phố cổ Hà Nội đến từ lối kiến trúc cổ xưa. Kiểu kiến trúc mái ngói nghiêng, nhà ống cùng mặt tiền là các cửa hiệu được xây dựng từ những năm thuộc thế kỷ 18, 19 với mục đích để buôn bán, kinh doanh.
Nhìn từ xa, những ngôi nhà có vẻ lụp xụp nhưng lại được sắp xếp một cách hợp lý nhằm phục vụ nhu cầu sinh sống của người dân tại đây. Hiện nay, lối kiến trúc này vẫn còn được bảo tồn.
Văn hóa
Phố cổ là nơi chứa đựng truyền thống được truyền lại từ ngàn đời trước, những giá trị vẫn còn được giữ gìn với khoảng 100 công trình đền, chùa, hội quán…trong số đó, đặc biệt nhất là ngôi đền Bạch Mã nằm ở phố Hàng Buồm, đây là một trong tứ trấn ngày xưa của kinh thành Thăng Long.
Những du khách lần đầu đến thăm sẽ bị choáng ngợp khi di chuyển giữa những con phố nhỏ có đông đúc dân cư, nhà cửa nằm sát nhau, khung cảnh hôn loạn với những dòng người chen chúc nhau. Nhưng chính cái sự tấp nập, đông đúc này mới chính lè nét văn hóa riêng, độc đáo chỉ có ở đây.
Cứ mỗi độ Tết đến xuân về, người ta lại tập trung về các khu phố cổ nhiều hơn. Đông nhất vẫn là phố Hàng Mã, bởi đây là con phố của những âm thanh, màu sắc cũng như nền văn hóa của phương Đông được lưu giữ lại.
Lễ hội
Lễ hội dân gian tại khu phố cổ có quá trình lịch sử lâu đời và đóng vai trò như một phương thức sinh hoạt văn hóa quan trọng của Thủ đô. Quan trọng nhất của lễ hội ở Hà Nội là lễ tiết nông nghiệp, nghi thức, thờ lúa, thờ nước cùng những sản phẩm làm ra từ cây lúa.
Ở khu phố cổ hiện nay vẫn còn diễn ra lễ tế xuân ngưu với tục đá xuân ngưu của phương Đông Hà xưa, không gian của lễ hội trải dài từ các phố Hàng Chiếu cho đến phố Hàng Gai. Mỗi lễ hội cổ truyền khi được tổ chức nơi đây đều mang dấu ấn lịch sử đô thành.
Lễ hội dân gian xưa có vị trí quan trộng và tác động sâu sắc đến đời sống văn hóa, tinh thần của người dân Hà Nội. Mọi hành động trong lễ hội đều chứa đựng một ý nghĩa thiêng liêng. Đây là thời điểm để các cộng đồng người gắn bó lại với nhau.
Những lễ hội trên cho thấy sức hút mãnh liệt của khu phố cổ đối với các tỉnh lân cận, đồng thời thể hiện tinh thần yêu nước, yêu quê hương, tình làng nghĩa xóm của nhân dân ta.
Dòng họ Hà Nội
Đạo lý uống nước nhớ nguồn, ăn quả nhớ kẻ trồng cây đã ăn sâu vào tiềm thức con người Việt Nam. Con người ta khi sông luôn muốn biết rõ nguồn gốc của mình ở đâu.
Các dòng họ ở Hà Nội rất nhiều, theo thống kễ hiện có tới 200 dòng họ khác nhau sinh sống ở khu phố cổ và những vùng kế cận. Nổi bật nhất là nhiều dòng họ như họ Nguyễn – Kim Vũ, họ Vũ – Đan Loan của nghề nhuộm và 6 họ khác thành lập ngõ Phất Lộc – đây là nơi hình thành của Phố Phái của phố cổ Hà Nội.
Ẩm thực
36 phố phường của Hà Nội nổi tiếng với những quán nhỏ nằm ven đường, dù không phải là nhà hàng, khách sạn sang trọng nhưng hương vị vẫn níu giữ chân bất kỳ ai khi đến đây. Mỗi một con phố có một món ăn đặc trưng riêng, cụ thể:
Hàng Bông
Khi đến phố Hàng Hông, bạn hãy đến ngõ Tạm Thương. Nem chua rán ở đây được đánh giá ngon số 1 tại Hà thành. Nếu đã một lần nếm thử chắc hẳn rất khó để quên được hương vị của nó.
Hàng Trống
Phở Hà Nội nổi tiếng ai cũng biết, nhưng để tìm được một địa chỉ ngon và hấp dẫn không phải dễ. Vào mùa đông, còn gì hạnh phúc hơn khi cùng bạn bè cùng nhau quân quần tâm sự bên những tô phở nóng hổi, khói bốc nghi ngút. Phở bưng Hàng Trống nằm ngay ngã tư Hàng Trống – Hàng Bông và nó chỉ mở cửa 3 – 4 tiếng một ngày.
Hàng Quạt
Bún chả Hàng Quạt nức tiếng Hà thành, nó tọa lạc ngay trong con ngõ sát mặt đường. Bún chả ở đây có vị vừa đủ, không quá mặn cũng không quá nhạt nên rất đông khách ghé đến.
ĐẶT TAXI SÂN BAY NỘI BÀI GIÁ RẺ
Lý Quốc Sư
Lý Quốc Sư nổi tiếng với món cháo sườn được nhiều người yêu thích. Ngồi trên những chiếc ghế nhựa, tay bưng húp tô cháo nóng hổi trong thời thiết giá lạnh thì quả là điều tuyệt vời làm sao.
Nhà Thờ
Khi đến tham quan 36 phố phường của Hà Nội, bạn nên dành thời gian đến thưởng thức món trà chanh nhà Thờ. Vị trí trà chanh nhà Thờ rất dễ tìm, nằm ngay ở phố Nhà Chung.
Hàng Hòm
Bún thang Hàng Hòm là đặc sản trứ danh của Hà Nội. Quán bún thang Hàng Hòm ở đầu ngõ Hàng Chỉ có vị ngọt thanh của hương vị được hoàn quyện với nước dùng khiến bát bún sẽ làm thực khách khó mà quên.
Hàng Thiếc
Ẩm thực đặc trưng của Hàng Thiếc là món phở xào ngon, bổ, rẻ. Chỉ với một bát phở là bạn đã no căng bụng không còn có thể ăn bất kỳ món nào nữa.
Hàng Bồ
Mực nướng Hàng Bồ luôn biết níu giữ du khách khi trời se lạnh. Chỉ với một dĩa mực nướng thơm ngon ngồi cùng lũ bạn thân lai rai vài câu chuyện thì hẳn là thú vị biết bao.
Hàng Bạc
Bún riêu Hàng Bạc không còn xa lạ với người dân xứ này. Nếu bạn có dịp ghé thăm khu phố cổ, đừng quên tận hưởng hương vị này. Nước bún thơm ngọt được hoàn quyện cũng mùi rau sống sẽ kích thích mạnh vị giác của ai từng nếm.
Phùng Hưng
Ngày đông giá cùng ngồi ăn lẩu với gia đình, bạn bè sẽ thú vị biết bao. Phố Phùng Hưng luôn khiến bạn nhớ mãi không quên với vị ngon ngọt đậm đà như tình người Hà Nội vậy.
Qua đây có thể thấy được, 36 phố phường của Hà Nội không chỉ nổi tiếng là địa điểm tham quan du lịch nổi tiếng, mà nơi đây còn lưu giữ bao nhiêu giá trị văn hóa lịch sử hơn một ngàn năm Thăng Long.
